HET LANDELIJK CONGRES BODEMTOEZICHT EN -HANDHAVING

OddV prominent aanwezig op het landelijk congres Bodemtoezicht en -handhaving 2019

“Blijf vasthouden aan gezamenlijk doel”

Op 6 juni hebben Michael Schieman, Alfred Venema, Patrick Berentsen en Henk-Jan Baakman deelgenomen aan het landelijk congres Bodemtoezicht en -handhaving. De samenwerking tussen de verschillende organisaties die actief zijn met bodemtoezicht stond centraal.


Iedere toezichthouder op het gebied van bodem en water is een belangrijke schakel in effectief toezicht. Alleen door het delen van informatie en samenwerken ontstaat overzicht en kan gericht worden opgetreden bij risico’s en misstanden. De casus Vink heeft inmiddels landelijke bekendheid, want deze werd veelvuldig aangehaald door de sprekers.


Henk-Jan was uitgenodigd in het forum. Hoe kunnen we beter samenwerken als ketenpartners? Op welke terreinen en hoe zorgen we voor optimale informatie-uitwisseling? Welke knelpunten komen we tegen? Henk-Jan ging samen met drie andere bestuurders in gesprek met elkaar én de zaal.


Henk-Jan zag deze oplossing

“Je moet verbanden smeden wanneer het rustig is. Als de relatie goed is, weet je elkaar in spannende tijden beter en sneller te vinden. Ik begrijp dat er niet altijd tijd en middelen zijn om te investeren in dat netwerk, maar ik ga ervan uit dat je als professional ook tijd besteedt aan het vormgeven van je netwerk. We zien gewoon dat het hard nodig is om de vraagstukken rondom een schone bodem samen op te pakken. Misschien moeten we daarvoor wat autonomie opgeven, maar het gezamenlijke doel voor ogen houden. Hoe? Blijf met elkaar in het gesprek.”


In het dichtbevolkte Nederland is bodem een schaars goed. Nederland heeft het nodig om te bouwen, te recreëren én om voedsel te verbouwen. Toch zijn schone bodem en water niet vanzelfsprekend. Er valt namelijk veel geld te verdienen met schadelijke oplossingen bij het hergebruik van vervuilde grond of bouwstoffen. Dan kunnen mens en milieu de dupe worden. Om de rekening niet door te schuiven naar onze kinderen is ook goed toezicht op het gebruik van (vervuilde) grond noodzaak.


Iedere toezichthouder op het gebied van bodem en water is een belangrijke schakel in effectief toezicht. Alleen door het delen van informatie en samenwerken, ontstaat overzicht en kan gericht worden opgetreden bij risico’s en misstanden. Dit optreden kan bestuursrechtelijk van aard zijn, maar ook een signaal aan bestuurders en politiek, waarbij voorlichting of aanpak via het strafrecht kunnen worden ingezet. Er zijn verschillende toezichthouders actief in de bodemwereld. Net als de ILT zien deze partners de noodzaak van meer kennisdeling en intensieve samenwerking.


Het is belangrijk dat toezichthouders samen de risico’s en misstanden in beeld hebben en integraal aanpakken. Dat is effectief toezicht. Het resultaat kan onder meer zijn dat slechte en goede grond minder vaak wordt gemengd, dat verontreinigde grond niet wordt gebruikt om diepe plassen in recreatiegebieden op te vullen en dat bouwstoffen en grond alleen na voldoende reiniging worden toegepast.

”Bodem is een veelomvattend en belangrijk onderwerp. Toezichthouders dragen bij aan een schone en gezonde bodem en bescherming van het water, nu en in de toekomst.”

Oplossingen en aanbevelingen

Er wordt al samengewerkt. Alleen is dat nog te vaak afhankelijk van persoonlijke contacten en ontbreekt structurele inbedding. Deelnemers aan het landelijk congres Bodemtoezicht en -handhaving bieden praktische oplossingen en aanbevelingen.


Deze handschoen pakken we samen op

Naleven en uitvoeren van de bestaande landelijke handhavingsrichtlijn.

Organiseren van een vervolgconferentie voor bestuurders en handhavers, op basis van casuïstiek.

Mogelijk maken van het delen van contactgegevens van medewerkers bij verschillende organisaties binnen hetzelfde werkveld.

Ondersteunen van het delen van kennis en informatie richting politiek en bestuur.

Verbinden van bestuurs- en strafrechtelijke kennis binnen opleidingen en organisaties.

Niet aan juristen vragen óf het kan, maar hóe het kan.

Ondersteunen of mogelijk maken van kleinschalige, informele bodem-interventieteams.

...en laten
we dit meenemen in de uitvoering

Zet burgers in ter ondersteuning van je verhaal.

Houd als handhaver je rug recht en focus je op het einddoel richting bestuurders.

Organiseer je eigen expeditieleider; zorg voor goede regie. Weet wie bij calamiteiten verantwoordelijkheid draagt.

Probeer je leidinggevende te overtuigen van het belang om tijd en middelen vrij te maken voor het opzetten van netwerken.

Maak je netwerk in vredestijd zodat je elkaar meteen weet te vinden in crisistijd.

Zorg voor urgentie en politieke aandacht: maak de problematiek zichtbaar.

Breng de werelden van toezichthouder en BOA -op een hoger niveau- bij elkaar.

Bekijk wat je binnen je eigen invloedssfeer voor elkaar kunt krijgen.

Kijk waar de energie zit en tuig netwerken niet te formeel op.

Zorg voor één technologisch systeem voor databeheer.